15013

13512

كارشناسي ارشد

بيوتكنولوژي

اصفهان : دانشگاه صنعتي اصفهان

1398

دوازده، 80. : مصور، جدول، نمودار

بدرالدين ابراهيم سيدطباطبايي

مجيد طالبي، حجت هاشمي نسب

رحيم مهرابي، آقا فخر ميرلوحي

1398/06/13

كتابنامه

مهندسي كشاورزي

مهندسي كشاورزي

1398/06/13

2555779

چکیده گیاه پسته با نام علمی Pistacia vera L در ردهي گیاهان گلدار دوپایه خزانکننده و خشکزي که توسط باد گرده افشانی میکند و متعلق به خانواده آناکاردیاسه است ازدیاد و تکثیر گیاه پسته بواسطه روشهاي قدیمی ناکافی و زمانبر بوده و بازدهی مناسبی ندارد بنابراین اتخاذ روشهاي نوین تکثیر و ازدیاد گیاهان امري اجتناب ناپذیر است که منجر به افزایش راندمان تولید و کاهش هزینهها میشود توسعه روشهاي بیوتکنولوژي از جمله کشت بافت گیاهی در سالهاي اخیر پیشرفت هاي زیادي را در زمینه کشاورزي موجب شده است کشت بافت پسته در دهه 08 میالدي گزارش شده و تا امروز محیطهاي کشت مختلفی براي استقرار و رشد آن گزارش شده است تکثیر درون شیشهاي این گیاه با محدودیتهایی مثل عدم دسترسی به ریزنمونهي مناسب و عاري از آلودگی ترشح فنول و به دنبال آن مرگ گیاهچهها ضریب پایین استقرار پرآوري ریشهزایی و سوختگی انتهایی همراه بوده است در تحقیق حاضر به منظور دستیابی به پروتکل تکثیر این گیاه و با توجه به اهمیت حفظ یکپارچگی ژنتیکی گیاهان باززاشده نسبت به گیاهان مادري تنوع سوماکلونال با نشانگر SRAP مورد بررسی قرار گرفت جهت ضدعفونی ریزنمونهها از مواد ضدعفونیکننده با غلظت و زمانهاي متفاوت استفاده شد همچنین جهت مقابله با مشکل ترشح فنول در محیط قبل از کشت گیاهچهها در محیط توجه به تهیه ریزنمونههاي جوانتر در فصول فعال گیاه و همچنین هنگام کشت افزودن آنتی اکسیدانتها به محیط کشت و کاربرد غلظت هاي مختلف محیط کشت و تنظیم کنندههاي رشد و استفاده از گیاهچههاي با طول بلندتر مد نظر قرار گرفت در ادامه جهت بهبود پرآوري گیاهچهها انواع محیط کشت و هورمونها تغییر منبع آهن انتخاب ریزنمونهي مناسب از مرحله استقرار استفاده از آدنین پپتون و نیترات نقره آزمایش شد در مرحلهي ریشهزایی تغییر غلظت محیط کشت استفاده از زغال فعال و به کارگیري هورمون در مراحل مختلف مورد ارزیابی و پژوهش قرار گرفت جهت بررسی تنوع سوماکلونال از 01 جفت آغازگر نشانگر SRAP استفاده شد نتایج این تحقیق نشان داد بهترین تیمار جهت ضدعفونی نمونه هاي یک ساله که در گلخانه نگهداري شده بودند الکل 07 درصد به مدت 06 ثانیه و سپس استفاده از مادهي سفیدکنندهي خانگی حاوي پنج درصد هیپوکلریت سدیم به غلظت 01 درصد و مدت زمان 01 دقیقه و براي ضدعفونی ساقههاي جمع آوري شده از محیطهاي خارج گلخانه استفاده از الکل 07 درصد به مدت 001 ثانیه و سپس استفاده از ماده ي سفیدکنندهي خانگی با غلظت 02 درصد به مدت 01 دقیقه مناسب تشخیص داده شد بهترین تیمار ضدعفونی بذرها استفاده از کلرید جیوه با غلظت 1 0 و مدت زمان 01 دقیقه بود در مرحله پرآوري استفاده از محیط کشت DKW با آهن قرمز سکسترون و ترکیب هورمونی سه میلی گرم در لیتر بنزیل آدنین و 3 0 میلی گرم در لیتر جیبرلیک اسید به همراه 001 میلی گرم در لیتر ویتامین C ضریب پرآوري هشت تا 01 نشان داد گیاهچههاي با کیفیت و اندازه مناسب جهت ریشهزایی در محیط DKW با یک دوم غلظت عناصر پرنیاز و کم نیاز و 02 گرم در لیتر ساکارز به همراه دو میلی گرم در لیتر هورمون ایندول بوتریک اسید به مدت یک هفته و سپس انتقال گیاهچهها به محیط عاري از تنظیم کنندهي رشد DKW با نصف غلظت مواد پرنیاز و کم نیاز سبب ظهور ریشه شد نتایج حاصل از بررسی تنوع نشان داد گیاهان باززاشده تفاوت چندانی با گیاهان مادري نداشته و میزان تنوع سوماکلونال در آنها کم است به نظر میرسد به دلیل استفاده از ریزنمونه گره ساقه میزان شباهت در آنها باال بود استفاده از روشهاي بیوتکنولوژي مبتنی بر کشت بافت به منظور تکثیر و ازدیاد گیاهان بسیار کارآمد و از لحاظ تجاري سودآور است کلمات کلیدی پسته یو سی بی1 ریزازدیادي کشت بافت تنوع سوماکلونال SRAP 2 01

134 Monteuuis O and Bon M C 1985 Microbuturage du sequoia geant In Ann Reach Sylvicoles AFOCEL Cirad Agritrop France 135 Murashige T and Skoog F 1962 A revised medium for rapid growth and bioassays with tobacco tissue cultures Physiol Plant 15 473 497 136 Ngezahayo F Dong Y and Liu B 2007 Somaclonal variation at the nucleotide sequence level in rice Oryza sativa L as revealed by RAPD and ISSR markers and by pairwise sequence analysis J Appl Genet 48 329 336 137 Nitsch J P and Nitsch C 1969 Haploid plants from pollen grains Science 163 85 87 138 Onay A 2000 Micropropagation of pistachio from mature trees Plant Cell Tissue Organ Cult 60 159 163 139 Ozbek S and Ayfer M 1958 Anhermaphrodite Pistacia found in the vicinity of Antep Turkey Proc Amer Soc Hort Sci 72 240 241 140 Ozden Tokatli Y Ozudogru E A and Akcin A 2005 In vitro response of pistachio nodal explants to silver nitrate Sci Hortic 106 415 426 141 Padulosi S Caruso T and Barone E 1996 Taxonomy distribution conservaton and uses of pistacia genetic resources Report of workshop 29 30 June Palermo Italy International Plant Genetic Resource Institute IPGRI 142 Parfitt D E Almehdi A A 1994 Use of high CO2 atmosphere and medium modifications for the successful micropropagation of pistachio Sci Hort 56 321 329 143 Parker P G Snow A A Schug M D Booton G C and Fuerst P A 1998 What molecules can tell us about populations choosing and using a molecular marker Ecology 79 361 382 144 Pasqualetto P L Zimmerman R H and Fordham I 1988 The influence of cation and gelling agent concentrations on vitrification of apple cultivars in vitro Plant Cell Tissue Organ Cult 14 31 40 145 Passey A J and Jones O P 1983 Shoot proliferation and rooting in vitro of Theobroma cacao L type amelonado J Hortic Sci 58 589 592 146 Piagnani C Zocchi G and Mignani I 1996 Influence of Ca2 and 6 benzyladenine on chestnut Castanea sativa Mill in vitro shoot tip necrosis Plant Sci J 118 89 95 147 Picchioni G A and Davies Jr F T 1990 Micropropagation of Pistacia atlantica shoots from axillary buds Plant Propagator Newsl 2 14 15 148 Pierik R L M 1987 In vitro Culture of Higher Plants Martinus Nighoff Netherlands 149 Pontikis C A 1984 In vitro propagation of Pistacia terebinthus L Plant Propagator 30 14 15 150 Qiguang Y Read P E Fellman C D and Hosier M A 1985 Effect of medium constituents and rooting regime on in vitro cultures of Castanea mollissima and C dentata J Hortic Sci 20 593 Abstract 77

بدرالدين ابراهيم سيدطباطبايي

مجيد طالبي، حجت هاشمي نسب

رحيم مهرابي، آقا فخر ميرلوحي