پديد آورنده :
موحد، محمدصادق
عنوان :
ارزيابي آلودگي رسوبات آبراهه اي به فلزات سنگين با استفاده از روش‌هاي تصميم‌گيري چند معياره در منطقه خوي
مقطع تحصيلي :
كارشناسي ارشد
گرايش تحصيلي :
اكتشاف معدن
محل تحصيل :
اصفهان : دانشگاه صنعتي اصفهان
صفحه شمار :
سيزده، 99ص.: مصور، جدول، نقشه
استاد راهنما :
حسن طباطبايي
استاد مشاور :
مهيار يوسفي
توصيفگر ها :
ورقه 1:100000 خوي , رسوبات آبراهه اي , شاخص كيفيت رسوب , روش پتانسيل فرسايش , رتبه¬بندي مناطق آلوده
استاد داور :
احمدرضا مختاري، نوراله ميرغفاري
تاريخ ورود اطلاعات :
1398/07/08
رشته تحصيلي :
مهندسي معدن
تاريخ ويرايش اطلاعات :
1398/07/08
چكيده فارسي :
چکیده فلزات سنگین به دلیل سمی بودن و پایداری در طبیعت از آالیندههای مهم و خطرناک محیط زیست محسوب میشوند این فلزات میتوانند با تغییر در خواص شیمیایی رسوبات فلزات و آالیندهها را به آب روی رسوب خود انتقال داده و با تحرک دوباره آالیندهها در محیط به عنوان منبع آلودگی عمل کنند از طرف دیگر فلزات سنگین باقیمانده در رسوبات آلوده ممکن است در موجودات آبزی و گیاهان تجمع یافته و به زنجیره غذایی راه پیداکرده و درنهایت حیات موجودات زنده و محیط زیست جانوری و گیاهی را به خطر بیندازند در این خصوص معادن فلزی و فعالیتهای معدنی یکی از منابع اصلی آلودگی فلزات سنگین در محیط هستند از آنجا که آلودگی ناشی از فعالیتهای معدنی در مناطق وسیعی گسترش مییابد بهتر است ابتدا کل منطقه را با مطالعات رسوبات آبراههای که دارای سطح تأثیر وسیعی هستند تحت پوشش مناسب قرار داد و محدودههای آلوده را شناسایی نمود در این خصوص از روشهای مختلفی برای ارزیابی آلودگی و تأثیر فعالیتهای انسانی بر کیفیت رسوبات استفاده شده است در مطالعه حاضر بهمنظور ارزیابی سطوح آلودگی فلزات سنگین از تحلیل دادههای ژئوشیمیایی رسوبات آبراههای ورقه 000001 1 خوی استفاده شده است در منطقه مورد مطالعه سنگهای فوق بازی شامل پریدوتیت هارزبورژیت و دونیت سنگهای بازی شامل گدازههای بازالتی سنگهای آهکی اوربیتولین دار و سنگهای دگرگونی تشکیالت غالب زمینشناسی هستند با توجه به اینکه دادههای رسوب آبراههای معرف مواد باالدست خود هستند برای ارزیابی و تحلیل بهتر آلودگی حوضه آبریز نمونهها ترسیم گشت سپس با توجه به نقشه زمینشناسی دادههای آنالیز شیمیایی عناصر و موقعیت فضایی نمونهها مساحت حوضه آبریز و نسبت مساحت لیتولوژیهای مؤثر در حوضه آبریز هر نمونه استخراج شد و بر اساس آن غلظت تک عنصری زمینه محلی ناشی از لیتولوژی به روش میانگین وزندار محاسبه شد و از آن بهعنوان غلظت زمینه در شاخصهای کیفیت رسوب مانند شاخص ضریب آلودگی و شاخص خطر اکولوژیکی استفاده شد برای استفاده از شاخصهای مرکب کیفیت رسوبات ابتدا عناصر با روشهای آماری چند متغیره نظیر ماتریس همبستگی پیرسون آنالیز فاکتوری و خوشهبندی سلسله مراتبی مورد بررسی قرار گرفتند و همبستگی میان تغییرات آنها مورد تحلیل قرار گرفت در مطالعات قبلی برای مشخص کردن سطوح آلودگی با استفاده از شاخص زیستمحیطی از استاندارد هاکنسون استفاده شده است اما در مطالعه حاضر به دلیل استفاده از تحلیلهای آماری و محدودیت عناصر برای شرکت در شاخص مرکب دامنه ارزیابی این شاخص برای تقویت نتایج و مطابقت بیشتر آن با واقعیت بر اساس شرایط جدید تعدیل شده است بررسی حوضههای آلوده نشان داد که منابع آلودگی عمدتا به دلیل خصوصیات زمینشناسی منطقه بوده اما در برخی موارد فعالیتهای معدنی و انسانی در گسترش آلودگی بسیار مؤثر بودهاند در گام بعدی برای رتبهبندی مناطق آلوده با توجه به دادههای ایستگاههای هواشناسی شامل متوسط بارندگی ساالنه و ضریب درجه حرارت نقشه ضریب شدت فرسایش خاک منطقه طول محیط اختالف ارتفاع حوضههای آلوده با روش پتانسیل فرسایش میزان فرسایش و دبی رسوب مربوط به هر حوضه محاسبه شد که با توجه به سطح آلودگی رسوب هر حوضه و دبی رسوب آن مناطق آلوده به روش پتانسیل تولید حجمی و تاپسیس رتبهبندی شدند کلمات کلیدی ورقه 000001 1 خوی شاخص کیفیت رسوب روش پتانسیل فرسایش رتبهبندی مناطق آلوده
چكيده انگليسي :
Estimation of heavy metals contamination in stream sediment by using multicriteria decision making methods in Khoy area Mohammad Sadegh Movhhed ms movahhed@mi iut ac ir Department of Minig Engineering Isfahan University of Technology Isfahan 84156 83111 Iran Degree M Sc Language FarsiSupervisor Seyed Hasan Tabatabaei tabatabaei@cc iut ac irAdvisor Mahyar Yousefi M Yousefi Eng@gmail com Abstract Heavy metals are dangerous for our environment that is due to their toxic and stable behavior innature These metals can change the chemical properties of sediments and move the metal andpollutants to the stream of water over their deposition sites Thus they are potential sources ofpollution transporting the pollutants into the environment On the other hand heavy metals thoseremained in the contaminated sediments could come together in aquatic organisms and plants andthen move to the chain food which may endager the organisms and the animal life and plantenvironment In this regard minig activites is one of the main sources of heavy metal pollution inenvironments around the mines Because mining activities are such that they affect vast areas aroundthem it is better if the whole mining area is studied through stream sediments data analysis havingvast influence area Therefore sediments are efficient media for monitoring pollutants in theenvironment Various indices and methods have been developed and applied to assess pollution andthe impact of human activities on sediment quality In this study to evaluate the risk of heavy metalspollution a dataset of stream sediment geochemical elements was used in the 1 100 000 scale Khoyquadrangle map In the study area ultramafic rocks including peridotite harzburgite and dunite basaltic lava rocks orbital bearing calcareous rocks and metamorphic rocks are predominantlithologies Due to the fact that the sediment data represent upstream materials of sampling locations sample catchment basin method was applied to portray the pollutions Subsequently according tothe geological map of the area element contents of the samples and their positions catchment basinsand the upstream lithologies in the catchments of were extracted Then uni element backgroundconcentration caused by lithology was calculated by weighted average method and was applied asreference value for calculation of sediment quality indices such as Contamination factor Geoaccumulation index and ecological risk factor in order to use the Integrated quality indices theelements with multivariate statistical methods such as Pearson correlation matrix factor analysis andhierarchical clustering were investigated and the correlation between their changes was analyzed inprevious researches to identify the levels of pollution using the ecological risk factor the Hakansonstandard was used but in this study because of the use of statistical analysis and limitation ofelements to participate in the Integrated index The assessment range of this index is adjusted tostrengthen the results and adapt it to reality based on the new conditions In this research study ofcontaminated basins showed that the sources of contamination were mainly due to the geologicalfeatures of the area but in some cases mineral and human activities were very effective in spreadingthe contamination Next to prioritize the contaminated areas according to the meteorological stationdata including mean annual precipitation and temperature coefficient map of soil erosion intensitycoefficient length environment height difference of contaminated basins by erosion potentialmethod amount erosion and sediment discharge were calculated for each basin and according tosediment contamination level and sediment discharge of each basin those contaminated areas wereranked by Volumetric production potential and TOPSIS method Keyword 1 100 000 scale Khoy quadrangle map Sediment quality index Erosion potential method Ranking of contaminated areas
استاد راهنما :
حسن طباطبايي
استاد مشاور :
مهيار يوسفي
استاد داور :
احمدرضا مختاري، نوراله ميرغفاري
