پديد آورنده :
تيموري، زهرا
عنوان :
طراحي شناساگر رنگ سنجي بر پايه نانوذرات مس و كوركومين براي تشخيص فساد ماهي
مقطع تحصيلي :
كارشناسي ارشد
گرايش تحصيلي :
علوم و مهندسي صنايع غذايي
محل تحصيل :
اصفهان : دانشگاه صنعتي اصفهان
صفحه شمار :
چهارده، 99ص.: مصور (رنگي)، جدول، نمودار
استاد راهنما :
هاجر شكرچي زاده
استاد مشاور :
نفيسه سلطاني زاده
توصيفگر ها :
نانوذرات مس , بسته بندي هوشمند , فراوردههاي گوشتي , كوركومين
استاد داور :
مهدي كديور، مهرنوش جعفري
تاريخ ورود اطلاعات :
1400/08/09
تاريخ ويرايش اطلاعات :
1400/08/10
چكيده فارسي :
هدف اين پژوهش استفاده از نانوذرات مس و رنگ طبيعي كوركومين براي نظارت بر كيفيت گوشت ماهي بسته بندي شده به عنوان شناساگرهاي تغيير رنگ دهنده ميباشد. در مرحله اول كاغذهاي سلولزي آغشته به كوركومين و نانو ذرات مس تهيه شدند. سپس ويژگيهايي نظير جذب رطوبت، ساختار شيميايي،پايداري طي زمان، تغيرات رنگ شناساگر هاي تهيه شده در مقابل تغييراتpH ، غلظت مشخص از انواع تركيبات فرار مختلف و غلظت هاي مختلف هيدروژن سولفيد مورد ارزيابي قرار گرفت. در مرحله بعد تغييرات رنگ شناساگرها به صورت چشمي و با استفاده از دستگاه رنگ سنج طي نگهداري نمونههاي ماهي در دماي محيط(به مدت 60 ساعت) و در يخچال(به مدت 12 روز) مورد ارزيابي قرار گرفت. به منظور ارزيابي كارايي شناساگرهاي كاغذي براي نظارت بر كيفيت گوشت ماهي خصوصيات كيفي گوشت ماهي نظير شمارش كلي ميكروبي، pH،تركيبات ازته فرار و تركيبات فرار توليد شده طي نگهداري گوشت ماهي با استفاده از GCMS مورد ارزيابي قرار گرفت. نتايج حاصل از ارزيابي شناساگرها نشان داد، شناساگر نانو ذرات مس داراي پايداري عالي نسبت به تغييرات pH ميباشد. درحاليكه شناساگر كوركومين تغييرات محسوس رنگ را از زرد روشن به نارنجي قرمز با افزايش مقادير pH نشان دادند. نكته بسيار مهم و منحصر به فرد شناساگر نانو ذرات مس اين بود كه شناساگر نانو ذرات مس داراي جذب رطوبت بسيار كمتر( حدود 5/7 برابر) نسبت به شناساگرهاي شاهد و آغشته به كوركومين بود و همچنين شناساگر نانو ذرات مس داراي گزينش پذيري بالايي به تركيبات سولفيدي نسبت به ساير اجزاي فرار توليد شده از گوشت ماهي طي فساد بود نتايج حاصل از FTIR نشان داد، نانو ذرات مس و كوركومين به خوبي روي كاغذ صافي سلولزي تثبيت شده اند. نتايج آزمون پايداري رنگ طي زمان نشان داد كه پارامتر هاي رنگي شناساگر هاي تهيه شده با كوركومين و نانو ذرات مس طي نگهداري 30 روزه در دماي اتاق تغييرات معنيداري نداشتند. نتايج مربوط به تغييرات رنگ شناساگرها با روند مشابهي طي نگهداري ماهي نشان داد كه با افزايش زمان نگهداري پارامترهاي رنگي شناساگرهاي بر پايه كوركومين و نانوذرات مس شامل روشنايي (L*) به صورت معني داري كاهش و پارامترهاي قرمز-سبزي (a*) و زرد-آبي (b*) افزايش يافته است. شناساگر نانو ذرات مس تغييرات رنگ محسوسي را از سفيد تا قهوهاي با شناسايي مستقيم تركيبات گازي هيدروژن سولفيد توليد شده طي فساد گوشت ماهي و شناساگر آغشته به كوركومين تغييرات رنگ قابل مشاهده اي را از رنگ زرد تا نارنجي به دليل حساسيت كوركومين به تغيرات pH و شناسايي تركيبات ازت فرار (TVN) به نمايش گذاشت. باتوجه به نتايج حاصل از ارزيابي خصوصيات كيفي ماهي در ارتباط با عملكرد و كارايي شناساگر هاي رنگ سنجي طي فساد ماهي مي توان نتيجه گرفت، استفاده ازنانو ذرات مس و كوركومين به عنوان شناساگر رنگ سنجي رويكرد اميدوار كننده در سيستم هاي بسته بندي هوشمند فراوردههاي گوشتي جهت نظارت بر تازگي گوشت ماهي فراهم ميكند.
چكيده انگليسي :
The aim of this research was to use copper nano particles and natural dyes curcumin to monitor the quality of packaged fish meat through color changing indicators. In the first stage, cellulose papers impregnated with curcumin and copper nano particles were prepared. Then, properties such as moisture absorption, chemical structure, color stability, color response to pH, specific concentrations of different volatile compounds and different concentrations of hydrogen sulfide were evaluated. In the next step, the color changes of the indicators were evaluated using hunter lab during storage of fish samples at room temperature (for 60 hours) and in the refrigerator (for 12 days). In order to evaluate performance of paper indicators for monitoring the quality of fish, the quality characteristics of fish such as total viable count, pH, TVB-N and volatile compounds released during storage of fish were evaluated using GC-MS. The results of the evaluation of the indicators showed that the indicator based on nanoparticle had excellent stability against pH changes. While the curcumin indicator showed significant color changes from light yellow to red-orange with increasing pH values. Copper nanoparticles had unique properties. First, the colorimetric indicator based on copper nanoparticle had a much lower moisture absorption (approximately 7.5 times) than colorimetric indicator based on curcumin. Second, the copper nanoparticle indicator has a high selectivity to sulfide compounds compared to other volatile components released by fish during spoilage. The results of FTIR indicated that copper and curcumin nanoparticles were successfully immobilized into cellulose filter paper. The results of color stability indicated that no significant changes were observed at room temperature during storage for 30 days. The results of color changes of the indicators with a similar trend during fish storage indicated that with increasing the storage time, the brightness (L *) of the indicators based on curcumin and copper nano particles significantly decreased and red-green (a *) and yellow - Blue (b *) parameters increased. Colorimetric indicator based on copper nanoparticle indicated significant color changes from white to brown by direct detection of hydrogen sulfide compounds released during fish spoilage. Colorimetric indicator based on curcumin indicated significant color changes from yellow to orange by detection of pH and TVB-N compounds released during fish spoilage. According to the results obtained from the qualitative characteristics of fish in relation to evaluation performance colorimetric paper indicator during fish spoilage, it can be concluded that copper nanoparticles and curcumin as the colorimetric indicator provides a promising approach in intelligent packaging systems for meat products to monitor fish meat freshness in real time
استاد راهنما :
هاجر شكرچي زاده
استاد مشاور :
نفيسه سلطاني زاده
استاد داور :
مهدي كديور، مهرنوش جعفري