پديد آورنده :
اعتدالي، طهمورث
عنوان :
ارزيابي خطر فرسايش خاك از طريق مدلهاي ICONA و RUSLE با استفاده از تكنيكهاي RS و GIS در حوزه آبخيز رودخانه ارمند
مقطع تحصيلي :
كارشناسي ارشد
گرايش تحصيلي :
علوم و مهندسي آبخيزداري - سيلاب و رودخانه
محل تحصيل :
اصفهان : دانشگاه صنعتي اصفهان
صفحه شمار :
[سيزده]، 97ص.: مصور (رنگي) ، جدول، نمودار
استاد راهنما :
حميدرضا كريم زاده ، رضا جعفري
توصيفگر ها :
فرسايش خاك , سامانه اطلاعات جغرافيايي , سنجش از دور , مدل فرسايش ICONA , مدل فرسايشي RUSLE
استاد داور :
سعيد پورمنافي، شمي اله ايوبي
تاريخ ورود اطلاعات :
1400/09/23
رشته تحصيلي :
منابع طبيعي
دانشكده :
مهندسي منابع طبيعي
تاريخ ويرايش اطلاعات :
1400/09/23
چكيده فارسي :
خاك يكي از مهمترين منابع طبيعي هر كشور است و مهمترين عنصر بيوسفر زمين است. فرسايش آبي خاك موجب خروج مواد مغذي خاك سطحي شده و حاصلخيزي خاك را كاهش ميدهد، همچنين موجب كاهش ظرفيت نگهداري آب در خاك و ناپايداري ساختمان خاك و انسداد سطح آنها ميشود. ازاينرو شناخت عوامل مؤثر در فرسايش بهويژه فرسايش آبي و اندازهگيري مقدار آن در حوضههاي آبخيز جهت بهرهگيري از آن در توسعه پايدار امري ضروري است. اين تحقيق بر آن بوده است كه با مطالعه عوامل مؤثر در تخريب منابع توليدي، بهويژه خاك كه بستر توليد است كمك شاياني به مديريت آن كند. در اين تحقيق توانايي سامانه اطلاعات جغرافيايي (GIS) و سنجش از دور (RS) بهمنظور ارزيابي روند خطر فرسايش آبي و تعيين ميزان هدر رفت خاك با استفاده از مدل فرسايشي ICONA وRUSLE در قالب يك مطالعهي موردي در منطقهي ارمند در استان چهارمحال بختياري بررسي شد. ابتدا پيش پردازش تصاوير ماهوارهاي با استفاده از تكنيكهاي سنجشازدور، تهيه لايههاي اطلاعاتي از دادههاي زميني با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافيايي صورت گرفت و سپس لايههاي اطلاعاتي منتسب به مدلها تهيه و بعد ازآن فاكتورها ارزشگذاري شد. در انتها با تهيه نقشه فرسايش حوضه مقدار فرسايش خاك با استفاده از مدل اصلاحشده هدر رفت جهاني خاك، برآورد گرديد و ميزان فرسايش در هر كاربري تعيين شد. براي مدل ICONA ارزيابي خطر فرسايش آبي با استفاده از دادههاي ماهوارهاي Landsat 8 مربوط به سال 2020 انجام گرديد تا اثر عوامل مختلف بر تغيير ميزان فرسايش تعيين گردد. درمرحله نهايي نقشهي خطر فرسايش حاصل از مدل ICONA با نقشهي طبقات فرسايش مدل RUSLE مقايسه گرديد. بر اساس نتايج در طي اين پژوهش وسعت مناطق با خطر فرسايش بسيار كم( 36/45 درصد) و فرسايش كم (57/35 درصد)، وسعت مناطق با خطر فرسايش متوسط(62/15 درصد)، فرسايش زياد ( 1/4 درصد) و وسعت مناطق با خطر بسيار زياد (35/1 درصد) است. مقايسه مدل ها نشان داد كه نتايج تخمين فرسايش خاك تقريبا مشابه هستند. اختلاف تخمين فرسايش توسط اين دو مدل بيشتر در مناطق با شيب زياد و پوشش گياهي كم مشاهده گرديد. اين مطالعه نشان داد كه فناوريهاي RS و GIS نقش مهمي را در مطالعات ارزيابي خطر فرسايش ايفا مينمايند و در تسريع روند حفاظتي و مديريتي با حذف فعاليتهاي وقتگير ميداني و كسب آمارهاي چندين ساله سنجهاي، نقش به سزايي دارد.
چكيده انگليسي :
Soil is one of the most important natural resources of any country and is the most important element of the Earthʹs biosphere. Soil water erosion causes the release of surface soil nutrients and reduces soil fertility, as well as, reducing the water holding capacity of the soil and the instability of the soil structure and blockage of their surface. Therefore, recognizing the factors affecting soil erosion, especially water erosion, and measuring its amount in watersheds is essential to use it in sustainable development. This research has been done by studying the factors affecting the destruction of production resources, especially the soil that is the bedrock of production. In this study, the capability of Geographic Information System (GIS) and Remote Sensing (RS) to evaluate water erosion risk and determine the amount of soil loss using ICONA and RUSLE erosion models in a case study in Armand region in Chaharmahal and Bakhtiari province was investigated. First, satellite images were preprocessed using remote sensing techniques, information layers were prepared from field data using GIS, and then the information layers attributed to the models were prepared and then the factors were evaluated. Finally, by preparing the basin erosion map, the amount of soil erosion was estimated using the modified global soil loss model. For ICONA model, water erosion risk assessment was performed using Landsat 8 satellite data related to 2020 to determine the effect of various factors on the change in erosion rates. In the final stage, the erosion risk map obtained from the ICONA model was compared with the erosion class map of the RUSLE model. Based on the results during this study, 45.36% of the area was classified as very low erosion risk, 35.57% as low erosion, 15.62% as moderate erosion risk, 4.1% as high erosion and 1.35% as very high risk areas. The comparison of the two models showed almost similar results in estimating soil erosion, although, it was observed that the estimation of soil erosion in high slope areas and also regions with poor vegetation cover was different between the models. This study showed that RS and GIS technologies play an important role in erosion risk assessment studies and play an important role in accelerating the conservation and management process by eliminating time-consuming field activities and obtaining multi-year metrics.
Keywords: Soil erosion, GIS, remote sensing, ICONA erosion model, RUSLE erosion model
استاد راهنما :
حميدرضا كريم زاده ، رضا جعفري
استاد داور :
سعيد پورمنافي، شمي اله ايوبي