شماره راهنما :
1859 دكتري
پديد آورنده :
بصيري، يگانه
عنوان :
مطالعه روش هاي مختلف تكثير (برون شيشه اي و درون شيشه اي)، ارزيابي بسترهاي مختلف كشت و عمر پس از برداشت گياه سريش (Eremurus spectabilis) بومي پارك ملي گلستان
گرايش تحصيلي :
گياهان زينتي
محل تحصيل :
اصفهان : دانشگاه صنعتي اصفهان
صفحه شمار :
پانزده، [146] ص.: مصور، جدول، نمودار
استاد راهنما :
نعمت اله اعتمادي، مهدي عليزاده
استاد مشاور :
علي نيكبخت، قدرت اله سعيدي
توصيفگر ها :
جوانهزني بذر , كشت بافت , اندامزايي , كوكوپيت , كشت بدون خاك , محلول گلجاي
استاد داور :
مهدي رحيم ملك، مجيد طالبي، عليرضا بابايي
تاريخ ورود اطلاعات :
1400/11/11
رشته تحصيلي :
علوم باغباني و فضاي سبز
تاريخ ويرايش اطلاعات :
1400/11/11
چكيده فارسي :
سريش ازگياهان ريزوم دار بهارگل با گل آذين زيبا و منحصربه¬فردي است كه ارزش زينتي بسياري دارد. متاسفانه عليرغم ارزشمند بودن گونه¬هاي بومي آن، اطلاعات در مورد تنوع آن اندك و تنها استفاده از چسب سريش مرسوم بوده است. پژوهش حاضر در چهار آزمايش مجزا انجام شد. نتايج حاصل از تأثير دوره پس¬رسي و سپس اعمال تيمارها بر رشد و جوانهزني بذر سريش گونه E. spectabilis نشان دادكه تيمار جيبرليك اسيد (250 و 500 ميليگرم در ليتر) نسبت به ساير تيمارها روي سرعت و درصد جوانه¬زني بيشترين تأثير را داشته است. پس¬رسي و سپس پرايمينگ و استفاده از جيبرليك اسيد و نيز اعمال پيش سرمادهي مرطوب باعث بهبود مؤلفه¬هاي جوانه¬زني و رشد بهتر گياه سريش گونه E. spectabilis ميشود. نتايج حاصل از مرحله كشت بافت گياه سريش نشان داد كه تنها ريزنمونه¬هاي ريشه سريش گونهE. spectabilis بومي جنگل گلستان در محيط كشت MS و SH حاوي تنظيم¬كننده¬هاي رشد گياهي BA و IBA بعد از گذشت دو ماه به القاي كالوس واكنش نشان دادند. بهترين تيمار هورموني براي القا كالوسNAA 0.1+BA 10 در محيط كشت MS بود كه كالوس¬هايي با قطر mm 10 توليد كردند. در اين تحقيق، ريزنمونه¬هاي ريشه سريش گونه E. spectabilis كشت شده در محيط كشت MS حاوي تنظيم¬كنندهاي رشد گياهي BA و IBA پس از گذشت دو هفته و ريزنمونه¬هاي موجود در محيط كشت SH پس از گذشت سه هفته شروع به باززايي كردند. طبق نتايج فوق، بهترين محيط كشت براي شاخساره¬زايي MS با تيمار هورموني IBA 0.1 +BA 2 ميليگرم در ليتر بود كه بيشترين تعداد شاخساره با ميانگين طول mm 18 توليد كرد. در آزمايش كشت بدون خاك گياه سريش، اثر بستر كشت روي تمام پارامترهاي رويشي معني¬دار شد. در اين آزمايش، بـا مقايـسه شـاخص¬هـاي رشـد رويـشي، مشاهده گرديد كه بيشترين ميزان رشد در بستر كشت كوكوپيت به¬دست آمد. احتمالاً كوكوپيت به دليل خـصوصيات فيزيكـي و شيميايي مناسب كه مهمترين آنها ظرفيت نگهداري آبوهوا و وزن حجمي كم مي¬باشد بهترين رشد را در گياه ايجاد مـي¬كنـد. بسترتركيبي پرلايت وكوكوپيت باعث ايجاد افزايش حجم و طول ريشه ¬بيشتري نسبت به ساير بسترها شد.گياهان سريش كاشته شده در بسترهاي تركيبي از كوكوپيت و پرليت درتمام صفات رويشي وزنتر و خشك برگ و ريشه، تعدادبرگ، طول برگ و طول ريشه عملكرد بهتري داشتند. در آزمايش پس از برداشت گل بريده سريش، تمام محلول¬هاي نگهدارنده منجر به افزايش عمر گلجاي و حفظ كيفيت ظاهري گل¬هاي بريده سريش نسبت به تيمار شاهد شدند، اما دراينبين، تيمارهاي حاوي نانوسيلور و پسازآن تيمارهاي تيوسولفات نقره در تركيب با ايزوتيازولينون و متيل جاسمونات تأثير بسزايي در افزايش ماندگاري و كيفيت گل¬هاي بريده سريش داشتند. نتايج نشان داد كه بالاترين كيفيت ظاهري در گل¬هاي سريش موجود در تيمارهاي نانوسيلور (5 ، 10 و 15درصد) و سپس در تيمارهاي تيوسولفات نقره در تركيب با ايزوتيازولينون (005/0 و 15/0 ميليليتر بر ليتر) و متيل جاسمونات(25 و 50 ميليگرم بر ليتر) مشاهده شد. كمترين كيفيت ظاهري و طول عمر نيز در گل¬هاي شاهد مشاهده شد.
چكيده انگليسي :
Eremurus is a rhizome plant of spring flowers with a beautiful and unique inflorescence that is commonly used in horticulture, ornamental, and pharmaceutical markets. Unfortunately, despite the value of its native species, there is limited information on diversity and propagation of Eremurus. The present study was performed in four separate experiments. The results of after-ripening period effect and then application of treatments on seed germination and seedling growth of E. spectabilis showed that gibberellic acid treatment (250 and 500 mg/l) had the greatest effect on germination rate and final germination percentage, as compared with other treatments. After-ripening and then priming and the use of gibberellic acid and stratification treatment improved seed germination parametters and better growth of E. spectabilis. The results of the tissue culture experiment revealed that only root explants of E. spectabilis cultured in MS and SH media containing plant growth regulators BA and IBA induced calli after two months. The best hormonal treatment to induce callus was in the MS culture medium containg 0.1 mg/l NAA plus 10 mg/l BA. The explants produced callus with a diameter of 10 mm. In this study, root explants of E. spectabilis cultured in MS medium containing plant growth regulators BA and IBA after two weeks. However, explants cultured in SH medium after 3 weeks began to regenerate. According to the results, the best culture medium for shootregenneration was MS contaned hormonal treatment 0.1 +BA 2 mg/l IBA which produced the largest number of shoots with an average length of 18 mm. In the experiment of soilless culture of Eremurus results revealed that culture medium types significanty affect of growth parameters.
The eremmurus plants exhibited the best growth on cocopeat substrate that probebly due to its good physical and chemical properties. Furthermore, the results showed that mix of perlite and cocopeat significantly increased volume and length of roots compared to the other substrates. Eremurus plants cultured in a mixte of cocopeat and perlite exhibited higher fresh and dry weights, number of leaves, dry weight of stem and root length. In the postharvest experiment, all preservative solutions increased flowering life and maintained the apparent quality of cut flowers compared to the control treatment. Results showed that nanosilver treatments followed by silver thiosulfate + isothiazolinone and methyl jasmonate treatments had a significant effect on increasing the shelf life and quality of cut flowers. The results showed that the highest apparent quality was observed in eremurus flowers in nanosilver treatments (5 and 10%) and then in silver thiosulfate + isothiazolinone (0.005 and 0.001 ml / l) and (25 and 50 mg / l) treatments, respectively. The lowest appearance quality and longevity were observed in control flowers.
استاد راهنما :
نعمت اله اعتمادي، مهدي عليزاده
استاد مشاور :
علي نيكبخت، قدرت اله سعيدي
استاد داور :
مهدي رحيم ملك، مجيد طالبي، عليرضا بابايي