توصيفگر ها :
آمينوكلات , آهن , متيونين , ليزين , كاهو , محلول¬پاشي
چكيده فارسي :
كاهو يكي از معروف ترين و متداول ترين سبزي هاي برگي به شمار مي رود. وجود مقادير فراواني از آهن، منگنز، فسفر، پتاسيم، بتا كاروتن پيش ماده سنتز ويتامين A ، ويتامين هايC و B9 در برگهاي كاهو، ارزش غذايي اين سبزي را ارتقاء بخشيده است. آهن يكي از عناصر ضروري كم¬مصرف و كم¬تحرك در گياهان است. تامين شكل قابل جذب اين عنصر براي گياه يكي از مسائل مهم در تغذيه گياه است. نشانه¬هاي كمبود آهن ابتدا در جوان¬ترين برگ¬ها به صورت زردي بين رگبرگ¬ها بروز مي¬كند و در ادامه، پهنك برگ به رنگ زرد يا حتي سفيد درمي¬آيد. نوع تركيب آهن و ﺭﻭﺵ ﮐﺎﺭﺑﺮﺩ آن مي¬ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﺮ پاسخ‌هاي ﮔﻴـﺎﻩ ﻣـﺆﺛﺮ ﺑﺎﺷـﺪ. اين پژوهش با هدف بررسي تاثير آمينوكلات¬هاي ليزين-آهن و متيونين-آهن بر جذب آهن و ساير عناصرغذايي و همچنين پاسخ¬هاي رشد و عملكرد كاهو در سال 1399 در گلخانه¬هاي پژوهشي دانشكده كشاورزي دانشگاه صنعتي اصفهان در قالب طرح كاملا تصادفي در 3 تكرار و 20 تيمار در دو آزمايش موازي انجام ¬شد. به اين ترتيب كه در يك آزمايش اثر كاربرد تيمارها در محلول غذايي و در آزمايش ديگر محلول¬پاشي تيمارها مورد بررسي قرار گرفت. تيمار¬ها شامل منابع مختلف آهن: نمك FeSO4، كلات Fe-EDTA، آمينوكلات¬هاي ليزين-آهن و متيونين-آهن و همچنين تيمارهاي اسيدآمينه ليزين و متيونين به تنهايي بودند. همچنين از كلات Fe-EDDHA به عنوان تيمار شاهد استفاده شد. محلول غذايي جانسون به عنوان محلول پايه مورد استفاده قرار گرفت. نتايج نشان داد كمبود آهن سبب كاهش ارتفاع و وزن، جذب نيتروژن، سديم، كلروفيل و قندهاي محلول در شاخساره شد. از طرفي كمبود آهن سبب افزايش وزن خشك ريشه و جذب فسفر و منگنز شاخساره شد. روش استفاده نيز بر جذب عناصر و تركيبات گياه تاثير داشت. روش كاربرد در محلول غذايي باعث افزايش غلظت قند، پتاسيم، كلسيم و منيزيم شد. در روش محلولپاشي وزن خشك شاخساره و جذب آهن و روي بيشتر شد. تيمارهاي حاوي متيونين، روي بيشتري داشتند. بيشترين جذب روي مربوط به محلول پاشي متيونين در شاهد با كمبود آهن بود. بيشترين جذب آهن مربوط به تيمار محلول پاشي با فروسولفات بود و بعد از آن به ترتيب محلولپاشي آهن-متيونين و آهن-ليزين قرار داشتند. تيمارهاي كمبود آهن كمترين جذب آهن را نشان دادند. بنابراين فروسولفات با افزايش غلظت آهن قابل جذب در سطح برگ، غلظت اين عنصر را در اندام هوايي افزايش داده استٍ، درحالي كه كلاتهاي اسيدآمينه آهن با متحرك نگه داشتن اين عنصر در گياه به عملكرد بهتر گياه كمك كرده اند.
چكيده انگليسي :
Lettuce is one of the most common leafy vegetables. The presence of high levels of iron, manganese, phosphorus, potassium, beta-carotene as the precursor of vitamin A, vitamins C and B9 in lettuce leaves enhanced the nutritional value of this vegetable. Iron is an essential microelement with low mobility in plants. Supply of available forms of this element for plants is always a challenge in plant nutrition. Symptoms of iron deficiency first appear in the youngest leaves as yellowing between the veins, and then the leaf blade turns yellow or even white. The chemical compound and the method of application of this element can affect the growth characteristics of the plant. The aim of this study was to investigate the effect of lysine-iron and methionine-iron on the nutrient concentration and yield responses of lettuce grown in a hydroponic system. The work was carried out in spring of 2020 in the research greenhouses of Isfahan University of Technology. Twenty treatments applied in two parallel experiments. In one experiment, the treatments applied in nutrient solution and in the other experiment, foliar application was investigated. The treatments were applied in three replications using a completely randomized design.The treatments included different sources of iron as: FeSO4 salt, Fe-EDTA chelate, lysine-iron and methionine-iron aminochelates, as well as the amino acids, lysine and methionine alone. Fe-EDDHA chelate was also used as a reference. Johnsonʹs formula with the necessary modifications for different treatments was used as the base nutrient solution. The results showed that iron deficiency reduced the height, weight and concentration of nitrogen, sodium, chlorophyll and soluble sugars in the plants shoot. While, this deficiency increased the dry weight of roots and concentration of phosphorus and manganese of the plants. The method of application affected the plant responses. Application of treatments in the nutrient solution increased the sugar, potassium, calcium and magnesium concentration while, the foliar application increased dry weight, iron and zinc concentration of shoots. Methionine-containing treatments resulted in higher zinc concentration of plants, while, the highest amount of zinc was related to methionine foliar application in deficient iron control.The highest shoot iron concentration was related to ferrous sulfate foliar treatment, followed by foliar application of methionine- and lysine-iron treatments. The iron deficient treatments showed the lowest concentration of iron.
