17624

15416

كارشناسي ارشد

فيزيك هسته اي

اصفهان : دانشگاه صنعتي اصفهان

1400

يازده، 99ص. : مصور، جدول، نمودار

مريم حسنوند، محمد حسين چوپان دستجردي

جواد مختاري

ظفرالله كلانتري، محمد حسن علامتساز

1401/03/10

كتابنامه

فيزيك

مهندسي برق و كامپيوتر

1401/03/18

282710

اكثر راكتورهاي تحقيقاتي داراي تجهيزات پرتودهي داخـل و خارج از قلب خود هستند كـه دسـتيابي بـه شـار نـوترون و گاماي توليدشده در قلب راكتور را امكان‌پذير مي‌سازد. راديوگرافي نوتروني (NR) در واقع يـك كاربرد راكتورهاي تحقيقاتي با استفاده از تجهيـزات پرتـودهي خارج از قلب مي‌باشد، كه به ‌طور گسترده‌ در زمينه¬هاي صنعتي، متالورژي، هسته‌اي و مواد منفجره مورد استفاده قرار مي¬گيرد. نصب سيستم راديوگرافي نوتروني تغييراتي در ميزان دز گاما و نوترون در محيط اطراف MNSR ايجاد مي‌كند كه آگاهي از ميزان اين تغييرات و حفظ ايمني هسته¬اي و پرتويي دستگاه و كاركنان اهميت دارد. براي آگاهي از اين امر، بايستي دزيمتري انجام شود. در اين پايان¬نامه با استفاده از كد شبيه‌سازي MCNPX راكتور، لوله باريكه، كانال خشك، محيط¬ اطراف راكتور (هال راكتور)، اتاق كنترل، اتاق ربيت و راهروها شبيه‌سازي شدند و ميزان دز نوترون و گاماي حاصل از كاركرد سيستم راديوگرافي نوتروني در محيط اطراف آن به¬دست آمد و نقشه¬ي دز گاما و نوترون در مكان¬هاي هندسي مختلف در راكتور MNSR در حالت¬هاي مختلف استفاده از سيستم راديوگرافي نوتروني تعيين شد. اندازه¬گيري دز گاما و نوترون در حالت روشن بودن راكتور و در چهار حالت مختلف انجام شد: در حالت اول لوله باريكه و كانال خشك هر دو فعال بودند، در حالت دوم فقط لوله باريكه فعال بود، در حالت سوم فقط كانال خشك فعال بود و در حالت آخر لوله باريكه و كانال خشك هردو غير فعال بودند. همچنين با استفاده از دزيمترهاي نوترون و گاما، دز نوترون و گاما در محيط¬هاي اطراف راكتور در حالت¬هاي مختلف اندازه¬گيري شد. نتايج محاسبات و مقادير حاصل از اندازه¬گيري¬ها توافق بسيار خوبي با يكديگر داشتند. از نتايج حاصل از اين محاسبات و مقايسه با استانداردهاي IAEA، مي¬توان نتيجه گرفت ميزان دز دريافتي سالانه در اكثر نقاط كمتر از بيشينه مجاز بود. همچنين توصيه مي¬شود كه در هنگام استفاده از لوله باريكه و كانال خشك در صورت نياز به حضور درسالن راكتور تا حد ممكن فاصله از اين تجهيزات رعايت شود.

Most research reactors have their inside and outside radiation equipment which allows access to the neutron flux and gamma generated in the reactor core. Neutron radiography (NR) is an application of research reactors using extracorporeal irradiation equipment which is widely used in the fields of industry, metallurgy, nuclear science and technology and explosives. Installing a neutron radiography system leads to changes in the amount of gamma and neutron doses in the environment around the reactor and it is important to be aware of these changes and to maintain the radiation safety of the device and staff. For this purpose, dosimetry should be done. In this dissertation, using MCNPX code, the reactor, beam tube, dry channel, reactor environment, control room, rabbit room and corridors were simulated and the resultant neutron and gamma dose of the neutron radiographic system in the surrounding environment were obtained. Gamma and neutron dose maps were drawn at different geometric locations in the MNSR reactor in various modes of the neutron radiographic system. Gamma and neutron doses were measured when the reactor was on and in four different modes: In the first case, the beam tube and the dry channel were both active, in the second case, only the beam tube was active, in the third case, only the dry channel was active, and in the last case, both the beam tube and the dry channel were inactive. Also, using neutron and gamma dosimeters, the dose in environments around the reactor were measured in different modes and validated by comparing the simulated and experimental results with each other. From the results of these calculations and comparison with IAEA standards, it can be concluded that the annual dose received in most places was less than the maximum allowed. It is also recommended to keep the distance of this equipment as much as possible when using the beam tube and dry channel, if it is necessary to be present in the reactor hall.

مريم حسنوند، محمد حسين چوپان دستجردي

جواد مختاري

ظفرالله كلانتري، محمد حسن علامتساز