چكيده فارسي :
روش تحليل علل ريشهاي به دنبال عواملي است كه منجر به رخداد خرابي يا حادثه در سازمان ميشود تا بتوان با اتخاذ و اجراي روش مناسب از تكرار آن جلوگيري نمود و به مزاياي روش RCA از جمله كاهش هزينهها و افزايش قابليت اطمينان تجهيزات بحراني دست يافت.
گرچه RCA مبحث جديدي نبوده و در حوزههاي مختلف، مطالعات فراواني در اين زمينه وجود دارد، اما تحقيقات موجود به بررسي نمونههايي خاص از خرابيها پرداختهاند و فقدان روندي ساختاريافته جهت پيادهسازي RCA در صنعت نفت به چشم ميخورد. هدف از انجام اين تحقيق توسعه راهكار و مدلي است كه به كمك آن بتوان پياده سازي RCA در صنايع نفت و گاز را تسهيل و نظاممند نمود. لذا مدل مزبور، به صورت يك فلوچارت ارائه شده است تا ضمن ايجاد ساختار و چارچوبي مشخص جهت پياده سازي RCA، براي هر خرابي در هر يك از تجهيزات و بدون ايجاد محدوديت در استفاده از روشي خاص، قابل پيادهسازي باشد.
به منظور دستيابي به اين مدل، روند تجزيه و تحليل علل ريشه اي و روشهاي رايج مورد استفاده بررسي گرديد و درنهايت، الگوريتمي براي اجراي RCA ارائه شد به طوري كه در ازاي رخ دادن هر خرابي ابتدا لزوم اجراي RCA را بررسي نمايد و چنانچه اجراي تجزيه و تحليل علل ريشهاي مورد نياز بود، رويه اي مشخص برگرفته از استانداردهاي موجود طي گردد و انواع روشها و روند اجراي هر يك از آنها را دربرداشته باشد تا بتوان بر حسب مورد و براساس معيارهاي مشخص( با استفاده از روش تاپسيس فازي) روش مناسب را انتخاب نمود. در اين مسير و براي دستيابي به اين مهم از منابع و تحقيقات پيشين، همچنين از نظرات اساتيد و خبرگان دانشگاهي و متخصصين و كارشناسان صنعت استفاده شده است. به منظور ارزيابي الگوريتم پيشنهادي و نمايش نحوه عملكرد آن، مدل مزبور در شركت پالايش نفت اصفهان اجرا گرديد و كارايي مدل در استفاده از RCA براي تحليل خرابيها، به خوبي مورد تأييد و رضايت كارشناسان پالايشگاه قرار گرفت. در اين راستا و با پيشنهاد و مشاوره كارشناسان مربوطه، سه مورد از خرابيهاي رخ داده در پالايشگاه مورد تحليل و بررسي قرار گرفت كه عبارتند از: تخريب پرههاي كمپرسور توربين واحد بنزينسازي، سوختن المنت هيتر خشككن هواي ابزار دقيق واحد آب و بخار، و خرابي شير فلكه دريچه هاي خودكار در واحد جديد روغنگيري. نهايتا نتيجهگيري شد كه ضمن اينكه اين الگوريتم الزامات مدنظر را برآورده ميسازد، پيادهسازي RCA تحت اين رويكرد جامع و با اين ديدگاه كل نگري ميتواند منجر به تصميمات كاراتر و دقيق تري شود كه در نهايت منجر به كاهش هزينههاي ناشي از خرابيها و بهبود قابليت اطمينان تجهيزات خواهد شد. در يكي از مطالعات موردي فوق، راهكاري مطرح و تا حدودي (بصورت پايلوت) اجرا و براي آن هزينه شده بود و عدم كارايي آن به اثبات رسيده بود. نكته قابل توجه اينكه راهكار مزبور توسط مدل اين تحقيق انتخاب و پيشنهاد نشده بود و متخصصين حوزه نت در پالايشگاه اين مورد را مرهون جامع بودن و كل نگري مدل تحقيق مي دانستند كه به جهتي تأمين اعتبار مدل را نيز تداعي ميكند.
چكيده انگليسي :
Abstract:
The method of root cause analysis looks for the factors that lead to the occurrence of damage or accident in the organization so that it can be prevented from repeating by adopting and implementing the appropriate method And achieved the advantages of RCA method, including reducing costs and increasing the reliability of critical equipment. Although RCA is not a new topic and there are many studies in this field in different fields, But the existing researches have investigated specific examples of failures And the lack of a structured process to implement RCA in the oil industry is visible. The purpose of this research is to develop a solution and a model that can facilitate and systematize the implementation of RCA in oil and gas industries. Therefore, the mentioned model is presented in the form of a flowchart to create a specific structure and framework for the implementation of RCA, so that it can be implemented for any failure in any of the equipment and without creating restrictions on the use of a specific method. In order to achieve this model, the process of root cause analysis and commonly used methods were investigated And finally, an algorithm for performing RCA was presented in such a way that it first checks the necessity of performing RCA in case of any failur and if the implementation of root cause analysis is required, a specific procedure based on the existing standards should be followed and includes the types of methods and the implementation process of each of them so that the appropriate method can be chosen according to the case and based on certain criteria (using the fuzzy TOPSIS method). In this direction and to achieve this goal, previous sources and researches, as well as the opinions of university professors and experts and specialists and industry experts have been used. In order to evaluate the proposed algorithm and show how it works, the said model was implemented in Isfahan Oil Refining Company And the effectiveness of the model in using RCA to analyze the defects was well confirmed and satisfied by the refinery experts. In this regard, with the suggestions and advice of relevant experts, three cases of breakdowns that occurred in the refinery were analyzed and investigated, which are: Destruction of turbine compressor blades of gasoline production unit, The burning of the heater element of the air dryer of the water and steam unit, and failure of automatic valves in the new oil extraction unit. Finally, it was concluded that while this algorithm meets the requirements, RCA implementation under this comprehensive approach and with this holistic view can lead to more efficient and accurate decisions. which will ultimately lead to the reduction of costs caused by breakdowns and the improvement of equipment reliability. In one of the above case studies, a solution was proposed and partially implemented (as a pilot) and paid for, and its ineffectiveness was proven. The noteworthy point is that the mentioned solution was not selected and proposed by the model of this research And the experts in the field of Net in the refinery believed that this case is due to the comprehensiveness and overview of the research model, which in a way also implies ensuring the credibility of the model.