توصيفگر ها :
كنترل بيولوژيك , واكنش تابعي , ترجيح تخم ريزي , حضور هم گونه , زنده ماني
چكيده فارسي :
مگس شكارگر سنوزيا Coenosia attenuata (Diptera: Muscidae) يك شكار¬گرعمومي است كه مي¬تواند ازآفات مهمي مانند سفيدبالك¬ها تغذيه كند. اين مگس به دليل سازگاري به زندگي در محيط¬هاي گرم گلخانه¬اي، و هم¬چنين دارا بودن رفتار شكارگري قوي، به¬ عنوان يك عامل كنترل بيولوژيكي روي سفيدبالك گلخانه در محصولات گلخانه¬اي مورد توجه روز افزون قرار گرفته است. سفيدبالك گلخانه با نام علمي(Hemiptera: Aleurodidae) Trialeurodes vaporariorum به عنوان آفتي با خسارت اقتصادي بالا و با دامنه ميزباني وسيع روي محصولات گلخانه¬اي در دنيا شناخته شده است. از آنجاييكه عملكرد عوامل كنترل بيولوژيك تحت تاثير شرايط محيطي قرار مي¬گيرد، در اين پژوهش تاثير دماي محيط، تراكم آفت هدف و هم¬چنين تاثير حضور هم¬گونه بر زنده¬ماني و قدرت شكارگري مگس سنوزيا بررسي شد. براي اين منظور زنده¬ماني و قدرت شكارگري مگس در دماهاي 25، 30، 35، 40 و 45 درجه سلسيوس روي سفيدبالك گلخانه محاسبه شد. هم¬چنين واكنش تابعي مگس شكارگر به تراكم¬هاي 5، 10، 15 و 20 سفيدبالك گلخانه در دماهاي مختلف مطالعه شد. تاثير حضور هم¬گونه با ايجاد تراكم¬هاي 2، 3 و 4 مگس شكارگر در واحد آزمايش بر زنده¬ماني و ميزان شكار آن¬ها بررسي شد. با توجه به تخم¬ريزي اين مگس در خاك، تاثير ميزان رطوبت (50، 70 و 90 درصد) و تركيب بستر (3 بستر) روي تخم¬ريزي مگس سنوزيا ارزيابي شد. بسترهاي مورد بررسي 80% كود مرغي و 20% كاه، 80% كود دامي و 20% سبوس، 70% خاك و 20% كود مرغي و 10% بقاياي گياهي بود. نتايج ما نشان داد كه دما تاثير معني داري بر زنده¬ماني و ميزان شكارگري مگس سنوزيا مي¬گذارد بطوريكه بالاترين (75 درصد) و پايين¬ترين (15 درصد) درصد تلفات مگس سنوزيا به ترتيب در دماهاي c45ₒ و c30ₒ ديده شد. بيشترين (15/6 عدد) و كمترين (15/1 عدد) ميزان شكار سفيدبالك به ازاي هر مگس در دماهاي c35ₒ و c45ₒ ثبت شد. نتايج واكنش تابعي مگس سنوزيا به تراكم¬هاي مختلف سفيدبالك گلخانه نشان داد كه در تمام دماها واكنش تابعي از نوع دوم بود و دماي محيط نمي¬تواند نوع واكنش شكارگر به تراكم شكار را تحت تاثير قرار دهد. حضور هم¬گونه به طور معني¬داري بر زنده¬ماني و ميزان شكار مگس سنوزيا تاثير گذاشت بطوريكه حضور چهار مگس ماده در كنار هم بيشترين درصد تلفات (25/71 %) و كمترين ميزان شكار (28/1 عدد) به ازاي هر مگس ماده را نشان داد. بالاترين درصد زنده¬ماني (36 %) و بيشترين ميزان شكار (03/4 عدد) به ازاي يك مگس ماده زماني مشاهده شد كه يك مگس شكارگر در هر واحد آزمايش قرار داشت. داده¬هاي ترجيح بستر تخم¬ريزي مگس سنوزيا نشان داد كه بالاترين ميزان تخم¬ريزي در بستري با رطوبت 70% انجام شد و بستر حاوي 80% كود دامي و 20% سبوس مناسب¬ترين بستر براي تخم¬ريزي مگس سنوزيا است. نتايج اين تحقيق كه نشان دهنده¬ي تاثير معني¬دار دما، تراكم شكار و حضور هم¬گونه بر زنده¬ماني و قدرت شكارگري مگس سنوزيا است و هم¬چنين بستر مورد ترجيح براي تخم¬گذاري اين مگس را تعيين مي¬كند مي¬تواند به شناخت هرچه بيشتر شرايط و چگونگي استفاده بهينه و كارآمد از اين عامل كنترل بيولوژيك در كشت¬هاي گلخانه¬اي منجر شود.
چكيده انگليسي :
Coenosia attenuate (Diptera: Muscidae) is a common predator that can feed on important pest such as whiteflies. Due to its adaptability to high temperatures in the greenhouses, and also its strong predatory behavior, this fly has received increasing attention as a biological control agent against the greenhouse whitefly on greenhouse crops. Trialeurodes vaporariorum (Hemipters: Aleurodidae) is known as economical important pest that has a wide host range on greenhouse crops in the world. Since the performance of biological control agent is affected by living and nonliving factors, in this research the effect of different temperatures, density of the target pest, and also the presence of the same species on the survival and hunting power of C. attenuate were investigated. For this purpose, the survival and hunting power of the fly on the whiteflies were calculated at temperatures of 25, 30, 35, 40, and 45°C in the greenhouse conditions. Also, the functional response of the flies to different densities of the prey (5, 10, 15, and 20), at different temperatures were studied. The effect of the presence of the same species on survival and hunting power of the predator was investigated by creating densities of 2, 3, and 4 flies in the experimental unites. Regarding of C. attenuate oviposit eggs in the soil, the effect of different humidity levels (50, 70, and 90% relative humidity) and three compositions of oviposition site on oviposition preference of female flies were studied. Three oviposition site compositions were 80% chicken manure and 20% straw, 80% animal manure and 20% bran, and 70% soil, 20% chicken manure and 10% plant residues. The results showed that temperature has a significant effect on the survival and hunting power of C. attenuate, so that the highest (75%) and lowest (15%) mortality percentage of fly was observed at temperatures of 45 and 30, respectively. The highest (6.15 preys) and lowest (1.15 preys) of hunted whiteflies per each fly were recorded at temperature of 35 and 45, respectively. Based on the data, the functional response of C. attenuate to different densities of the whitefly were of the second type at all temperatures and showed that the temperature cannot affect the predatory behavior of C. attenuate. The presence of same species has significant effect on the survival and hunting power of C. attenuate, and the presence of four flies in one experiment unit showed the highest mortality percentage (71.25%) and lowest hunted whiteflies per each female fly (1.28). The highest survival percentage (36%) and hunted whiteflies per each female fly (4.03) were observed when one predator fly was in one experiment unit. Data of the oviposition preference experiment showed that the highest egg number was deposited in the ovipostion site with 70% relative humidity. Also, oviposition site contain 80% animal manure and 20% bran was preferred significantly by female flies. The results of this research showed that temperature, prey density and the presence of the same predator species had the significant effects on the survival and hunting power of the C. attenuate. Also, our results determined the preferred substrate for laying eggs by female flies. The findings of this research can help to know more about the conditions to effectively use this biological control agent in greenhouse crops.
