توصيفگر ها :
مديريت منابع انساني , خطاهاي انساني , مدلهاي شناسايي و ارزيابي خطاهاي انساني , قابليت اطمينان سازمان
چكيده فارسي :
روش شناسايي و ارزيابي خطاهاي انساني به دنبال عواملي است كه منجر به رخداد خطاي انساني يا حادثه در سازمان ميشود، تا بتوان با اتخاذ و اجراي روشهاي مناسب از تكرار آن جلوگيري نمود يا در جهت كنترل و كاهش اين خطاها گام برداشت.
گرچه استفاده از رويكرد شناسايي و ارزيابي خطاهاي انساني مبحث جديدي نبوده و در حوزههاي مختلف مطالعات فراواني در اين زمينه وجود دارد، اما تحقيقات موجود با بهكارگيري مدلهاي كمي و كيفي به صورت مجزا تنها به نمونههاي خاصي از مبحث شناسايي و ارزيابي خطاهاي انساني پرداختهاند و فقدان روش تركيبي از روشهاي موجود، متناسب با اهداف متغير سازمان در صنعت نفت و گاز ايران به چشم ميخورد. هدف از انجام اين تحقيق توسعه راهكار و مدلي است كه به كمك آن بتوان شناسايي و ارزيابي خطاهاي انساني را به صورت نظاممند براي اهداف متغير سازمان اجرا و پياده سازي نمود. لذا سعي بر آن شد تا با تلفيق روشهاي كمي و كيفي مدل هايي كه تا به حال در صنايع نفت و گاز مورد استفاده قرار گرفتهاند، مدلي ايجاد شود كه علاوه بر شناسايي خطاهاي انساني، امكان وزن دهي وظايف و پس از آن تعيين قابليت اطمينان افراد بر اساس عوامل موثر بر عمكرد وجود داشته باشد. همچنين بتوان به كمك مدل جديد، عوامل ريشهاي بروز خطا، احتمال وقوع خطاهاي متوالي و احتمال وقوع خطاي انساني را مشخص نمود.
به همين منظور مدل پيشنهادي از تلفيق انواع مدلهايي كه در صنايع نفت وگاز استفاده شده بودند، بدست آمد و مراحلي را كه در هر روش نسبت به ديگر روشها برتري داشت مشخص شد، در نهايت با كنار هم قرار دادن اين مراحل، مراحل كلي روش تلفيقي بدست آمد، كه ساختار آن در قالب يك فلوچارت ارائه شده است. در نهايت از مفاهيم قابليت اطمينان جهت تعيين قابليت اطمينان هر فرآيند و عمليات استفاده ميشود. منظور از قابليت اطمينان سيستم در اين پاياننامه، سيستمي است كه تنها تعاملات انساني را دربر ميگيرد و فقط به فرآيندهاي انساني توجه مينمايد. در واقع استفاده از مفهوم قابليت اطمينان سيستم نشان ميدهد كه سازمان در حال حاضر در طول اجراي فرآيندهاي خود، در چه جايگاهي از نظر ايمني قرار دارد و پس از شناسايي و مديريت خطاهاي انساني اين جايگاه چه تغييري ميكند. به همين دليل تعيين قابليت اطمينان سيستم امري بسيار مهم است كه در مطالعات گذشته مبحث شناسايي و اندازهگيري خطاهاي انساني در صنعت نفت و گاز ايران مورد بررسي قرار نگرفته است. قابل ذكر است كه نحوه جمعآوري اطلاعات در اين پژوهش به صورت مطالعه اسناد پيشين بخش بازرسي فني، مصاحبه با خبرگان و تكميل پرسشنامه بود. همچنين به منظور ارزيابي مدل پيشنهادي و نمايش نحوه عملكرد آن، اين مدل در بخش بازرسي فني شركت گاز استان اصفهان پياده سازي شد و نتايج آن نيز مشخص شد و كارايي آن مورد تاييد و رضايت مسئولين بخش بازرسي فني قرار گرفت. در انتها جهت تامين اعتبار مدل، مقايسهاي بين نتايج پياده سازي مدل با نتايج مدلهاي گذشته انجام شد.
چكيده انگليسي :
The method of identifying and evaluating human errors looks for the factors that lead to the occurrence of human errors or accidents in the organization, so that it can be prevented from repeating them by adopting and implementing appropriate methods or take steps to control and reduce these errors.
Although the use of the approach of identifying and evaluating human errors is not a new topic and there are many studies in this field in different fields, but the existing researches by using quantitative and qualitative models separately only deal with specific examples of the topic of identifying and evaluating human errors and the lack of The combined method of the existing methods is suitable for the variable goals of the organization in Iran's oil and gas industry. The purpose of this research is to develop a solution and a model that can be used to identify and evaluate human errors in a systematic way for the changing goals of the organization. Therefore, an attempt was made to create a model by combining the quantitative and qualitative methods of the models that have been used in the oil and gas industry so far, which in addition to identifying human errors, the possibility of weighting tasks and then determining the reliability of people Based on the factors affecting performance. Also, with the help of the new model, it is possible to determine the root causes of errors, the probability of consecutive errors and the probability of human error.
For this purpose, the proposed model was obtained by combining the types of models that were used in the oil and gas industries, and the steps that were superior in each method over other methods were determined, finally by putting these steps together, the general steps of the integrated method obtained, whose structure is presented in the form of a flowchart. Finally, reliability concepts are used to determine the reliability of each process and operation. System reliability in this thesis means a system that includes only human interactions and only pays attention to human processes. In fact, the use of the concept of system reliability shows where the organization currently stands in terms of safety during the implementation of its processes, and how this position changes after identifying and managing human errors. For this reason, it is very important to determine the reliability of the system, which has not been investigated in previous studies on the topic of identifying and measuring human errors in Iran's oil and gas industry. It should be noted that the method of collecting information in this research was the study of previous documents of the technical inspection department, interviews with experts and completion of questionnaires. Also, in order to evaluate the proposed model and show how it works, this model was implemented in the technical inspection department of Isfahan Gas Company, and its results were determined, and its efficiency was approved and satisfied by the officials of the technical inspection department. Finally, in order to ensure the validity of the model, a comparison was made between the results of the model implementation and the results of the previous models.