چكيده فارسي :
اين پژوهش به منظور بررسي اثر خوراندن بلوس‌هاي كندرهش حاوي عناصر روي، مس، كبالت، منگنز، يد و سلنيوم و ويتامين‌هاي A و E بر نرخ بره‌زايي، متابوليت‌هاي خون، كيفيت آغوز و وزن تولد و رشد بره‌ها در دو گروه از ميش‌هاي افشاري به مدت 180 روز انجام شد. براي اين منظور 24 رأس ميش افشاري با ميانگين سن دو سال و ميانگين وزن بدن 77/1 ±83/46 كيلوگرم و ميانگين سن آبستني 9± 28/86 روز مورد استفاده قرار گرفتند و براساس نمونه‌هاي سرم غلظت عناصر مس، روي، كلسيم و هموگلوبين خونشان به دو گروه 12 تايي تقسيم شدند. گروه‌هاي آزمايشي عبارت بودند از: 1) گروه بدون مصرف بلوس (شاهد)، 2) گروه با مصرف بلوس. نمونه‌ي خون براي تعيين فراسنجه‌هاي مختلف در روز اول زايمان از همه‌ي حيوانات گرفته شد. ميانگين نوبت زايش ميش¬ها در بين گروه‌ها تقريبا مشابه بود. از سه ماه قبل از زايش تا از شيرگيري بره‌ها، ميش‌ها در جايگاه‌هايي در كنار هم نگهداري شدند. پس از زايش تا حدود 3 ماهگي بره‌ها از شير مادر استفاده كردند و اين آزمايش تا زمان از شيرگيري بره‌ها ادامه يافت. خوراك ميش¬ها بصورت مخلوطي از يونجه خشك، كاه و كنسانتره روزانه در دو نوبت صبح و عصر در اختيارشان قرار گرفت. پس از زايش حجم توليد اولين آغوز ثبت شد و نمونه آن گرفته شد. در نمونه‌هاي آغوز، تركيبات اصلي اندازه گيري شد. در شروع آزمايش و سپس در روز زايش، نمونه خون ميش¬ها از سياهرگ گردني گرفته شد و متابوليت‌هاي پلاسما اندازه گيري شد. نمونه خون بره ها در دو هفتگي از سياهرگ گردني گرفته شد. وزن تولد بره‌ها، سرعت رشد و افزايش وزن آن‌ها تا 3 ماهگي مورد بررسي قرار گرفت. مدت زمان زايش، وزن جفت و همچنين رفتارهاي مادرانه نيز ثبت گرديد. نتايج به دست آمده نشان داد كه در گروه ميش‌هاي مصرف كننده‌ي بلوس افزايش معني‌داري (05/0>P) در سلنيوم سرم خون ميش‌ها نسبت به گروه ديگر بود. وزن زنده و رشد بره‌ها با مصرف بلوس كندرهش در همه‌ي بازه‌هاي دو هفتگي تا سه ماهگي افزايش معني‌داري داشت (05/0>P). فعاليت آنزيم گلوتاتيون پراكسيداز خون درگروه ميش‌هاي مصرف كننده‌ي بلوس و بره‌هاي متولد شده از آن‌ها به صورت معني‌داري (05/0>P) بيشتر از شاهد بود. همچنين افزايش معني داري (05/0>P) در ميزان پروتئين و چربي آغوز و وزن جفت و وزن آغوز گروه مصرف كننده‌ي بلوس نسبت به گروه شاهد ديده شد. همچنين مصرف اين بلوس‌ها در ميش‌ها در برخي صفات توليد مثلي تأثير به سزايي داشت از جمله، كاهش مدت زمان زايمان و افتادن جفت و نيز سرعت خشك كردن بره‌ها را توسط ميش‌هاي مادر افزايش داد. به طوركلي، نتايج اين مطالعه نشان داد كه استفاده از بلوس‌هاي معدني-ويتاميني كندرهش مي‌تواند عملكرد و وضعيت رشد بره‌هاي ميش‌هاي افشاري را در مقايسه با گروه‌هاي بدون دريافت بلوس بهبود دهد.
چكيده انگليسي :
This research was conducted to investigate the effect of feeding slow-release mineral-vitamin boluses containing zinc, copper, cobalt, manganese, iodine, selenium, vitamin A, and vitamin E on the reproductive rate, blood metabolites, colostrum quality, birth weight, and growth of lambs in two groups of Afshari ewes for 180 days. For this purpose, 24 Afshari ewes with an average age of two years, an average body weight of 83.46 ± 1.77 kilograms, and an average pregnancy age of 86.28 ± 9 days were used, and based on serum samples, the concentration of copper, zinc, calcium, and blood hemoglobin, they were divided into two groups of twelve. The experimental groups consisted of: 1) a group without bolus consumption (control), and 2) a group with bolus consumption. Blood samples were taken from all animals to determine various parameters on the first day of lambing. The average lambing time was almost the same among the groups. From three months before lambing until the lambs were weaned, the ewes were kept in separate pens together. Lambs were breastfed for about 3 months after birth, and this experiment continued until the lambs were weaned. The diet of the ewes consisted of a daily mixture of dry clover, straw, and concentrate, provided to them in two meals in the morning and evening. The volume of the first colostrum production was recorded and a sample was taken. The main components of the colostrum were measured in the colostrum samples. At the beginning of the experiment and then on the day of lambing, blood samples were taken from the ewes and plasma metabolites were measured. Blood samples from the lambs were taken every two weeks from the jugular vein. Birth weight, growth rate, and weight gain of the lambs up to 3 months of age were examined. The duration of lambing, the weight of the pairs, and maternal behaviors were also recorded. The results showed that in the group of ewes consuming boluses, there was a significant increase (P<0.05) in selenium serum concentration compared to the other group. The live weight and growth of the lambs with bolus consumption showed a significant increase (P<0.05) in all two-week intervals up to three months of age. The activity of blood glutathione peroxidase enzyme in the group of ewes consuming boluses and the lambs born to them was significantly higher (P<0.05) than the control group. Furthermore, a significant increase (P<0.05) was observed in the amount of protein and fat in colostrum, as well as the weight of pairs and birth weight in the bolus-consuming group compared to the control group. Also, the consumption of these boluses in ewes had a significant effect (P<0.05) on some reproductive traits, including a reduction in lambing duration, twinning, and the drying rate of lambs by the ewes. In general, the results of this study indicate that the use of slow-release mineral-vitamin boluses can improve the performance and growth status of Afshari ewe lambs compared to groups without bolus administration.
