توصيفگر ها :
توليد ژله رويال , زنبورعسل ايراني , زنبورعسل ايتاليايي , آميختههاي دو نژاد , صفات عملكردي
چكيده فارسي :
چكيده
يكي از باكيفيتترين محصولات فرعي پرورش زنبورعسل در ايران، ژله رويال ميباشد. براي ارزيابي عملكرد ژله رويال در نژاد زنبورعسل ايراني و همچنين امكان افزايش توليد اين محصول در آميختههاي اين نژاد، مطالعه حاضر اجرا شد. براي دستيابي به اين هدف، دو نژاد خالص ايراني و ايتاليايي و آميخته آنها بررسي شدند. بدين منظور، چهار گروه، خالص و آميخته با 25 تكرار شامل گروه A نژاد ايراني خالص، گروه C نژاد ايتاليايي خالص، گروه B آميخته دو نژاد (ملكه ايتاليايي و نر نژاد ايراني) و گروه D آميخته (ملكه ايراني با نرهاي ايتاليايي) بررسي شدند. استفاده از نژادهاي اصلاحشده در تلاقي با توده بومي ايراني اين امكان را فراهم كرد تا نژادها ازنظر افزايش راندمان توليد و قدرت بقا نيز مقايسه شوند. از برخي ويژگي ها مانند مقدار توليد ژله رويال در كنار سازگاري توده بومي ميتوان براي بهبود صفات و افزايش راندمان توليد استفاده كرد. در اين مطالعه، زنبورستان در مناطقي با شرايط آبوهواي متفاوت ازجمله خوزستان (شوش)، اصفهان (مباركه و اصفهان) و شهركرد (كوهرنگ) طي دو سال استقرار يافتند. براي اطمينان از آميزش آميختهها و خالص بودن نژادها، سعي شد جفتگيريها در منطقه ايزوله انجام شود، سپس كلنيها بعد از رشد، براي ارزيابي ژله رويال به منطقه غني از پوشش گياهي (كوهرنگ) انتقال يافتند تا به توليد بهتر ژله رويال كمك شود. ضمناً سعي شد براي همه كلنيها يكسانسازي انجام شود تا خطاي موجود در جمعيتها به حداقل رسد. از هر گروه، 7 كلني باقدرت بالا، جمعيت انتخاب براي توليد ژله رويال آماده شد. از شبكه مانع ملكه عمودي و از تيركهاي تكرديف براي توليد ژله رويال و از سوزنهاي اتوماتيك براي پيوند استفاده شد. از هر كندو 6 مرحله ژله رويال گيري شد و اطلاعات وزن ژله رويال در هر سه روز ياداشت شد. سپس درصد پذيرش هر كندو و ميزان ژله رويال در هر سلول محاسبه شد. همراه با ارزيابي ميزان ژله رويال، به بررسي عملكردهاي ديگر شامل ميزان عسل توليدشده، رفتارهاي زنبورعسل، ميزان ذخيره گرده گل و رشد كلنيها ركورد برداري شد. پس از آمادهسازي دادهها، براي مقايسه ميانگينها از رويه GLM در نرمافزار SAS استفاده شد. ازنظر توليد ژله رويال گروه C با ميانگين (g) 51/0 ± 05/7 ، عملكرد بالاتري را نشان داد (05/0>P). در ارزيابي عملكرد ذخيره گرده گل در قاب گروه آميخته B با ميانگين (سطح قاب) 04/0 ± 55/0، نسبت به ديگر گروهها عملكرد بالاتري داشت (05/0>P). ازنظر رفتار دفاعي، گروه A و گروه D نسبت به دو گروه ديگر عملكرد بهتري داشتند (05/0>P). همچنين نتايج ارزيابي همبستگي بين صفات عملكردي مختلف نشان داد، توليد ژله رويال و درصد پذيرش، همبستگي مثبت 75/0 و معنيدار دارند. توليد كل دوره ژله رويال و دو دوره 2 و 3 همبستگي 80/0 با 0001> Pرا نشان دادند. ميزان رشد جمعيت و ميزان تخم و لارو باهم ارتباط مثبت 85/0 و معنيدار داشتند 0001>P . بااينوجود مقدار همبستگي توليد ژله رويال و نيش زدن، همچنين، همبستگي رشد جمعيت و نيش زدن معنيدار نبود كه نشان ميدهد توليد ژله رويال و رشد جمعيت، ارتباطي با نيش زدن ندارد و كلنيهاي نيشزن هم ميتوانند توليد بالا داشته باشند؛ بنابراين ميتوان نتيجه گرفت، براي افزايش توليد ژله رويال و ساير فرآوردههاي زنبورعسل در كشور، همچنين رسيدن به جايگاه بالا در اين صنعت، نياز به اصلاح نژاد متداول، همراه با سيستمهاي آميختهگري با كمك نژادهاي خارجي ميباشد و با استفاده از پتانسيل نژاد داخلي ازنظر قدرت بقا ميتوان به بهبود و پيشرفت اين صنعت كمك كرد.
چكيده انگليسي :
Abstract
One of the highest quality by-products of honey bee farming in Iran is royal jelly. This study was conducted to evaluate the performance of royal jelly in the Iranian and Italian honey bee breeds. Besides, to explore the potential for increasing its production in Iranian breed, two hybrids were examined. Therfore, four groups were established, including 25 repetitions each: group (A) Iranian breed, group (C) Italian breed, group (B) hybrid of Italian queen and Iranian drone, and group (D) hybrid of Iranian queen with Italian drones. The use of improved breeds in crosses with the native Iranian population allowed for a comparison of the breeds in terms of production efficiency and survival capacity. Characteristics such as the amount of royal jelly produced alongside the adaptability of the native population can be utilized to improve traits and enhance production efficiency. The apiaries were established in regions with varying climatic conditions, including Khuzestan (Shush), Isfahan (Mobarekeh and Isfahan), and Shahrekord (Kuharng), over a two-year period. The matings were attempted in an isolated area, after which the colonies were transferred to a vegetation-rich area (Kuharng) for better royal jelly production. Additionally, efforts were made to standardize all colonies to minimize errors within populations. From each group, seven high-power colonies were selected for royal jelly production. A vertical queen excluder network was used along with single-row bars for royal jelly production, and automatic grafting needles were employed for grafting. Royal jelly was collected in six 3 days periods from each hive, and data on the weight of royal jelly was recorded. Subsequently, the acceptance rate of each hive and the amount of royal jelly per cell were calculated. In addition to assessing royal jelly yield, other performance traits such as honey production, bee behavior, pollen storage levels, and colony growth were recorded. After preparing the data, GLM procedure in SAS software was used for mean comparisons. Regarding royal jelly production, group C showed higher performance with an average of 7.05±0.51 (p<0.05). In evaluating pollen storage performance, hybrid group B had higher performance with an average of 0.55±0.04 compared to other groups (p<0.05). In terms of defensive behavior, Groups A and D performed better than the other two groups (p< 0.05). Furthermore, correlation analysis between various performance traits indicated a significant positive correlation was observed between royal jelly production and acceptance percentage (0.75). Total royal jelly production across all periods showed a correlation coefficient of (0.80) with P<0.0001. Population growth and egg-larvae counts also had a positive significant correlation (0.85) with P<0.0001. However, the correlation between royal jelly production and stinging behavior was not significant, indicating that high-producing colonies can also exhibit aggressive stinging behavior. In conclusion, to enhance royal jelly production and other honey bee products in Iran, while achieving a prominent position in this industry, there is a need for conventional breeding improvements alongside crossbreeding systems utilizing exotic breeds. By leveraging the survival potential of native breeds, advancements in this industry can be facilitated.