پديد آورنده :
كدخدايي، اعظم
عنوان :
تاثير رژيم آبياري بر ويژگي هاي مورفولوژيك، فيزيولوژيك و بيوشيميايي ژنوتيپ هاي كنجد(.Sesamum indicum L )
محل تحصيل :
اصفهان: دانشگاه صنعتي اصفهان، دانشكده كشاورزي
صفحه شمار :
هجده،249ص.: مصور،جدول،نمودار
يادداشت :
ص.ع.به فارسي و انگليسي
استاد راهنما :
جمشيدرزمجو، مرتضي زاهدي
استاد مشاور :
پرويز احسان زاده، مهدي كديور
توصيفگر ها :
تنش كمبود آب , آنزيم هاي آنتي اكسيدان , تنظيم اسمزي , تبادلات گازي , فتوسنتز
تاريخ نمايه سازي :
29/2/93
استاد داور :
محمود تدين، حميدرضا عشقي زاده، محمدرضا مصدقي
كد ايرانداك :
ID618 دكتري
چكيده فارسي :
11 چكيده تنش خشكي ساالنه اثرا زيانباري را بر توليد محصوال زراعي كشور از جمله گياهان دانه روغني تحميل مي كند از اين رو اين تحقيق با هدف مطالعه تأثير شرايط مختلف رطوبتي بر گياه كنجد در سه سطح آزمايشگاهي گلداني و مزرعه اي انجام شد در سطح آزمايشگاهي پارامترهاي رشد گياه ه اي طول و وزن خشك ريشه چه و ساقه چه 24 ژنوتيپ كنجد مورد مطالعه از پتانسيل 0 تا 7 0 مگاپاسكال كاهش نشان داد با انتخاب 41 ژنوتيپ از بين 24 ژنوتيپ از طريق تجزيه خوشه اي بر اساس درصد كاهش صفا گياه ه اي و تشكيل سه گروه حساس بيشترين درصد كاهش صفا گياه ه نيمه متحمل و متحمل كمترين درصد كاهش صفا گياه ه فعاليت آنزيم هاي آنتي اكسيداني اندازه گيري شد نتايج بررسي فعاليت آنزيم هاي كاتاالز آسكوربا پراكسيداز و پراكسيداز نشان داد فعاليت اين آنزيم ها در ژنوتيپ هاي متحمل كل و شهرضا از سطح شاهد تا پتانسيل 7 0 مگاپاسكال همواره افزايش نشان داد در ژنوتيپ هاي نيمه متحمل شامل اهواز شيراز اردستان اصفهان 1 و اصفهان 2 فعاليت اين آنزيم ها در پتانسيل هاي 1 0 و 5 0 مگاپاسكال افزايش نشان داد در حالي كه در برخي در پتانسيل 7 0 كمتر از پتانسيل 5 0 مگاپاسكال بود اما در هر صور بيشتر از شرايط كنترل بود در ژنوتيپ هاي حساس شامل مباركه خواف 1 برازجان 1 مركزي و اولتان فعاليت آنزيم ها افزايش چنداني نداشته و يا حتي كاهش فعاليت آنزيم ها را نشان دادند نتايج مطالعه حاضر نشان داد افزايش فعاليت آنزيم هاي آنتي اكسيداني دليلي بر برتري ژنوتيپ هاي متحمل بود زيرا آنزيم هاي آنتي اكسيدان فعاليت پراكسيداسيون ليپيد را در طي جوانه زني كاهش مي دهند و در نتيجه باعث كاهش كمتر وزن خشك گياه ه در شرايط تنش مي شوند با توجه به ارتباط بين فعاليت آنزيم ها و مقاومت ژنوتيپ ها به تنش حشكي ممكن است بتوان از اين آنزيم ها بعنوان شاخص هاي بيوشيميايي در انتخاب مقاومت به خشكي در مرحله رشد گياه ه اي استفاده كرد در بخش اول مطالعه آزمايش گلداني 24 ژنوتيپ كنجد از نظر صفا كارايي كوانتومي فتوسيستم II محتواي نسبي آب برگ شاخص پايداري غشا تعداد و شاخص سطح برگ ارتفاع وزن خشك بوته و ريشه اجزا عملكرد و عملكرد مورد بررسي قرار گرفتند بر اساس درصد كاهش عملكرد در سطح آبياري 51 درصد تخليه رطوبت خاك نسبت به شاهد ژنوتيپ ها به گروه هاي متحمل شامل اصفهان 2 رشتخوار اصفهان 1 و برازجان 1 نيمه متحمل شامل سبزوار 4 اردستان كاشمر كل بيرجند شيراز اهواز مباركه داراب 4 داراب 21 و اولتان و حساس شامل فردوس 4 مركزي اسفراين كال كازرون خواف 4 خواف 1 شهرضا و فردوس طبقه بندي شدند هم نين گروهبندي بر اساس درصد افزايش يا كاهش صفا اندازه گيري شده در بخش اول آزمايش در سطح آبياري 51 درصد تخليه رطوبت تطابق نسبتا بااليي با گروهبندي بر اساس درصد كاهش عملكرد دانه در بوته نسبت به سطح شاهد در 24 ژنوتيپ كنجد داشت در اين بخش مطالعه به دليل تعداد زياد ژنوتيپ ها از بين 1 گروه معرفي شده 11 ژنوتيپ شامل خواف 1 خواف 4 شهرضا مركزي اولتان كل اردستان اهواز شيراز رشتخوار اصفهان 2 برازجان 1 و اصفهان 1 انتخاب شد و سپس محتواي كلروفيل كارتنوئيد برگ محتواي پرولين ريشه و برگ و فعاليت آنزيم هاي آنتي اكسيداني كاتاالز آسكوربا پراكسيداز و پراكسيداز برگ و ريشه در اين ژنوتيپ ها اندازه گيري شد نتايج نشان داد ژنوتيپ هاي رشتخوار اصفهان 2 و برازجان 1 با بيشترين درصد افزايش در صفا ذكر شده متحمل ترين ژنوتيپ ها به تنش خشكي ژنوتيپ هاي اولتان مركزي شهرضا خواف 4 و خواف 1 با كمترين درصد افزايش اين صفا حساس تر و اصفهان 1 اهواز شيراز كل و اردستان بعنوان ژنوتيپ هاي نيمه متحمل معرفي شدند 01 ژنوتيپ انتخابي كنجد از آزمايش جوانه زني شامل اصفهان 2 شهرضا برازجان 1 اهواز كل شيراز مركزي اردستان اولتان و اصفهان 1 از نظر صفا مورفولوژيك فيزيولوژيك و بيوشيميايي مشابه با آزمايش گلداني در آزمايش مزرعه مورد بررسي قرار گرفتند بر اساس درصد كاهش عملكرد در سطح آبياري 51 درصد تخليه رطوبت نسبت به شاهد ژنوتيپ ها به گروه هاي متحمل اصفهان 2 برازجان 1 اصفهان 1 اهواز اردستان و حساس شيراز مركزي كل شهرضا و اولتان تقسيم شدند به طور كلي نتايج نشان مي دهد ژنوتيپ هايي كه با افزايش تنش كمبود آب كاهش كمتري در محتواي نسبي آب برگ شاخص پايداري غشا محتواي كلروفيل كارايي فتوسيستم II فتوسنتز هدايت گازي برگ و افزايش بيشتري در محتواي كارتنوئيد پرولين برگ و ريشه كربوهيدرا هاي محلول برگ و ميزان فعاليت آنزيم هاي كاتاالز آسكوربا پراكسيداز و پراكسيداز بعنوان شاخص هايي از مقاومت به خشكي داشتند بعنوان ژنوتيپ هاي متحمل تر به تنش مطرح بودند در اين آزمايش اثر رژيم آبياري بر كميت و كيفيت روغن كنجد بسته به شد تنش و ژنوتيپ ها متفاو بود ژنوتيپ هاي متحمل اصفهان 2 برازجان 1 و اصفها
چكيده انگليسي :
Effects of Drought Stress on Some Morphological Physiological and Biochemical Characteristics of Sesame Genotypes Azam Kadkhodaie a kadkhodaie@ag iut ac ir March 10 2014 Department of Agronomy and Plant Breeding Isfahan University of Technology Isfahan 84156 83111 Iran Jamshid Razmjoo krazmjoo@cc iut ac irMorteza Zahedi mzahedi@cc iut ac irParviz Ehsanzadeh Ehsanp@cc iut ac irMehdi Kadivar mkadivar@cc iut ac irAbstractThis study investigated the effects of water stress on seedling parameters growth essential oilcontent and composition and some physiological and biochemical traits of sesame genotypesunder laboratory pot and field conditions Drought treatments were 1 5 and 7 bars of waterpotentials in laboratory and irrigation based on 75 and 85 depletion of soil available water inpot and field experiments In the laboratory test reduction in water potential reduced seedlingparameters and increased enzyme activities and lowest reduction in seedling growth and highestincrease in peroxidase ascorbate peroxidase and catalase activities were observed in Kal andShahreza In the pot and field experiments all measured traits were genotype drought level specific and discriminated the genotypes into tolerant Isfahan4 Rashtkhar and Borazjan moderate Isfahan1 Ahvaz Shiraz Ardestan and Kal and sensitive Markezi Ultan Khaf2 Khaf1 and Shahreza groups Under normal irrigation highest grain yields were recorded in Ultanunder pot and in Markezi and Khaf2 under field condition while the lowest yield were obtainedin Isfahan4 under both pot and field experiments Based on percentage reduction in grain yieldunder pot and field conditions Isfahan4 was identified as most drought tolerant genotype Inaddition based on the correlation coefficients of the traits with seed yield membrane stabilityindex leaf proline and carotenoid content leaf APX activity were the superior markers The resultsof this study demonstrated that a wide variation existed among sesame genotypes in terms ofphysiological and biochemical responses to water stress KeywordsAntioxidant enzymes Gas exchange Organic solutes Seedling traits Sesame genotypes WaterdeficitDepartment of Agronomy and Plant Breeding Agricultural College Isfahan University of Technology Isfahan Iran
استاد راهنما :
جمشيدرزمجو، مرتضي زاهدي
استاد مشاور :
پرويز احسان زاده، مهدي كديور
استاد داور :
محمود تدين، حميدرضا عشقي زاده، محمدرضا مصدقي