پديد آورنده :
اشرفي، انسيه
عنوان :
تاثير همزيستي ريزوبيوم و ميكوريزا بر خصوصيات رويشي و كيفيت علوفه ارقام يونجه ﴿.Medicago sativa L﴾ تحت تنش شوري
محل تحصيل :
اصفهان: دانشگاه صنعتي اصفهان، دانشكده كشاورزي
صفحه شمار :
هجده،241ص.: مصور،جدول،نمودار
يادداشت :
ص.ع.به فارسي و انگليسي
استاد راهنما :
مرتضي زاهدي، جمشيد رزمجو
استاد مشاور :
پرويز احسان زاده، محمد خوروش
توصيفگر ها :
آنزيم هاي آنتي اكسيداني , مالون دي آلدهيد , عناصر غذائي , عملكرد و كيفيت علوفه , تنظيم اسمزي
تاريخ نمايه سازي :
22/7/93
استاد داور :
مجيد بني پور، حميدرضا عشقي زاده، فرشيد نوربخش
كد ايرانداك :
ID670 دكتري
چكيده فارسي :
چكيده يونجه از مهمترين گياهان علوفهاي در ايران و جهان است كميت و كيفيت علوفه اين گياه تحت تنش شوري قرار ميگيرد بنابراين هدف از انجام اين تحقيق تعيين تحمل به شوري ارقام يونجه و شناسايي نشانگر هاي موثر در انتخاب ارقام متحمل به شوري ميباشد بر اين اساس اين پژوهش در قالب سه آزمايش جداگانه در شرايط آزمايشگاهي مزرعهاي و گلداني انجام شد در آزمايش اول جوانه زني و دوم مزرعه پاسخ 9 رقم يونجه رهناني اصفهاني قرهيونجه رنجر همداني يزدي نيكشهري پايونير و بمي به چهار سطح شوري 0 06 021 و 081 ميليمولار كلريد سديم مورد مطالعه قرار گرفت در آزمايش گلداني اثر چهار سطح تلقيح بذر عدم تلقيح ميكوريزا ريزوبيوم و ميكوريزا ريزوبيوم بر ارقام رهناني همداني و بمي كه به ترتيب به عنوان ارقام متحمل نيمه متحمل و حساس به شوري بر اساس نتايج آزمايش مزرعهاي در چهار سطح شوري مذكور ارزيابي شد آزمايش جوانه زني و گلداني به صورت فاكتوريل و آزمايش مزرعه اي به صورت كرتهاي خرد شده و هر سه آزمايش در قالب طرح بلوكهاي كامل تصادفي در سه تكرار انجام شد در اثر شوري صفات گياهچهاي كليه ارقام كاهش يافت ارقام يونجه بر اساس مقدار كاهش صفات گياهچهاي شامل درصد و سرعت جوانهزني طول و وزن خشك ريشهچه و ساقهچه در شرايط شور به سه گروه متحمل رهناني اصفهاني قرهيونجه و رنجر نيمه متحمل همداني يزدي و نيكشهري و حساس پايونير و بمي گروهبندي شدند در آزمايش گياهچهاي ارقام با غلظت كمتر مالونديآلدهيد و فعاليت بالاتر آنزيمي داراي ثبات عملكرد بيشتري در شرايط شور بودند با عنايت به وجود ارتباط بين فعاليت آنزيمها و غلظت مالونديآلدهيد با تحمل ارقام به تنش شوري در مرحله جوانهزني ممكن است بتوان از اين ويژگيها به عنوان شاخصهاي بيوشيميايي در انتخاب ارقام متحمل به شوري در مرحله جوانهزني استفاده كرد با توجه به نتايج حاصل از آزمايش مزرعهاي غلظت پرولين كربوهيدرات كاروتنوئيد و فعاليت آنزيمهاي پراكسيداز و كاتالاز و غلظت مالونديآلدهيد نيز با افزايش سطح شوري افزايش يافت بر اساس درصد كاهش عملكرد علوفه خشك و افزايش غلظت پرولين كربوهيدرات كاروتنوئيد و فعاليت آنزيمهاي پراكسيداز و كاتالاز و غلظت مالون ديآلدهيد در اثر شوري ارقامي رهناني و اصفهاني كه با افزايش تنش شوري افزايش بيشتري در غلظت پرولين كربوهيدرات كاروتنوئيد و ميزان فعاليت آنزيمهاي پراكسيداز و كاتالاز و افزايش كمتري در غلظت مالونديآلدهيد به عنوان شاخصهايي از مقاومت به شوري داشتند به عنوان ارقام متحملتر به تنش مطرح بودند با توجه به همبستگي بالاي غلظت مالونديآلدهيد در سطح شوري 021 ميليمولار با عملكرد استفاده از غلظت مالونديآلدهيد در شرايط تنش شوري شاخص مطمئنتري براي انتخاب ارقام متحمل به شوري ميباشد مقايسه گروه بندي ارقام از نظر ميزان تحمل آنها به تنش شوري در مرحله جوانه زني و در شرايط مزرعه نشان داد كه ترتيب ارقام از نظر تحمل به تنش شوري در مرحله جوانهزني با ترتيب آنها از اين نظر در مراحل بعدي رشد تا حدود زيادي مشابه بود در اثر شوري درصد آغشتگي ميكوريزايي ارتفاع بوته سطح برگ وزن تر و خشك اندام هوائي و ريشه تعداد و وزن گره در ريشه سطح كل و طول تجمعي ريشه و غلظت عناصر فسفر پتاسيم كلسيم منيزيم روي و مس كاهش ولي قطر ريشه غلظت سديم و غلظت پرولين افزايش يافت در اثر تلقيح گياهان با ريزوبيوم سطح كل و طول تجمعي ريشه غلظت پرولين غلظت كلسيم ريشه و غلظت فسفر و نسبت پتاسيم به سديم ريشه و برگها ارتفاع بوته وزن تر و خشك اندام هوائي و غلظت پروتئين بطور معنيداري افزايش ولي قطر ريشه و غلظت سديم كاهش يافت تلقيح گياهان با ميكوريزا موجب افزايش معنيدار سطح كل و طول تجمعي ريشه غلظت پرولين تعداد و وزن گره در ريشه غلظت فسفر كلسيم منيزيم روي و مس و نسبت پتاسيم به سديم ريشه و برگ ها ارتفاع بوته وزن تر و خشك اندام هوائي غلظت پروتئين ولي باعث كاهش قطر ريشه و غلظت سديم ريشه و برگها گرديد تلقيح دوگانه گياهان با ريزوبيوم و ميكوريزا در مقايسه با تلقيح آنها با هر يك از اين ميكروارگانيسمها به تنهائي تاثير مثبت بيشتري بر افزايش غلظت عناصر بهبود عملكرد و كيفيت علوفه و همچنين افزايش تحمل گياهان به تنش شوري داشت تفاوت قابل ملاحظهاي بين ارقام مورد مطالعه يونجه از نظر پاسخ به تنش شوري وجود داشت و در شرايط آب و هوائي اصفهان رقم رهناني نسبت به ديگر ارقام مورد مطالعه از نظر عملكرد كيفيت علوفه و تحمل به شوري داراي برتري بود از بين صفات اندازهگيري شده محتواي مالونديآلدهيد و پرولين به ترتيب مهمترين نشانگر هاي تحمل به شوري يونجه معرفي شدند كلمات كليدي ارقام يونجه شوري آنزيمهاي آنتياكسيداني مالونديآلدهيد عناصر غذائي عملكرد و كيفيت علوفه تنظيم اسمزي ريزوبيوم ميكوريزا
چكيده انگليسي :
AbstractThis study investigated the effects of salt stress on seedling parameters biochemical physiological and morphological traits mineral content forage quality and co inoculations ofarbuscular mycorrhizal fungi and rhizobia in alfalfa cultivars under laboratory field and potconditions Salt levels were 0 control 60 120 and 180 mM NaCl in laboratory field andpot experiments In the laboratory test increase in salt level reduced seedling parameters andincreased enzymes activities MDA and proline contents and lowest reduction in seedlinggrowth highest increase in SOD activity and proline content and lowest increase in MDAcontent were observed in Rehnani and Isfahani In the field experiment all measured traitswere cultivar harvest salt level spesific and discriminated the cultivars into tolerant Rehnani Isfahani and Gharehyonje moderate Ranger Hamedani Yazdi and Payoneer and sensitive Nikshahri and Bami groups Under normal condition highest and lowestforage yield were recorded in Rehnani and Bami respectively Based on percentage reductionin forage yield under field condition Rehnani was identified as most salt tolerant cultivar Inaddition based on the correlation coefficients of the traits with forage yield MDA prolineand carotenoid contents were the superior markers The results of this study demonstratedthat a wide variation existed among alfalfa cultivars in terms of physiological andbiochemical responses to salt stress Also the results of pot experiment suggested thatcombined inoculation of alfalfa with AMF and rhizobium under both salt and non stressconditions can enhance the growth of alfalfa Rehnani and Isfahani were the most salt tolerantcultivars and MDA proline and carotenoide contents were the most powerful markers for selecting more salt tolerance in alfalfa cultivars respectively
استاد راهنما :
مرتضي زاهدي، جمشيد رزمجو
استاد مشاور :
پرويز احسان زاده، محمد خوروش
استاد داور :
مجيد بني پور، حميدرضا عشقي زاده، فرشيد نوربخش